Vertigo Düzeltici Manevraları
Posterior BPPV Tedavisi
2. Semont manevraları
3. Gans manevrası (Epley+Semont)
4. Brandt-Daroff rehabilitasyon hareketleri
Epley Manevrası
• Önce orta tarafa sonra diğer tarafa baş çevrilir.
• Sonra omuz üzerine döndürülür.
• Hastanın burnu yere bakacak şekilide 1 dakika bekletilir.
• Oturtulan hastanın başı öne ve aşağı yönlendirilir.
Horizontal Kanal Testi Tutulan Taraf
• Otokoniyal debris ampullopedal akıma neden olur
• Kanalolitazis
• Üstte olan kulağa doğru ise apogeotropik nistagmus
• Otokoniyal debris ampullofugal akıma neden olur
• Kupulolitiazis yada anterior kol (kanalitiazis)
Lateral Kupulolitiazis
• Gufoni Manevrası
• Vannucchi-Asprella manevrası
• Zorlu uzamış pozisyon
• Casani- modifiye semont
BOW (Eğilme) – LEAN (Baş Arkaya)
• Etkilenmeyen kulağa doğru nistagmus
• Başın öne eğilmesi: serbest otokoniyalar cupulaya doğru hareket eder (ampullopedal) eksitatör
• Etkilenen kulağa doğru nistagmus
• Kanalolitiazisde
• “Bow” öne hareket, etkilenen kulağa vuran nistagmus
• Lean arkaya hareket etkilenmeyen kulağa nistagmus
• Kupulolitiaziste
• “Lean” arkaya hareket, etkilenen kulağa nistagmus
• Bow öne hareket, etkilenmeyen kulağa vuran nistagmus
• “null point” denilen nistagmusun söndüğü bir nokta vardır (kupulanın yerçekimi nötr noktası)
GUFONİ-BBQ ROLL
Geotropik nistagmus kanalolitiazis: vakalarında etkilenmemiş kulak tarafına yatırılır, burun ucu yere çevrilir.
Apogeotropik nistagmus vakalarında kupulolitiazis: için etkilenmiş kulak tarafına hızlı yatırılır. Sonra burun ucu yere çevrilir ve kalkılır.
• Kanalolitiaziste (geotropik ) Lempert barbekü roll etkili manevradır.
BBQ Roll: Önce etkilenen tarafa baş çevir sonra orta, sonra etkilenmeyen kulağa dön-burun ucu – etkilenmeyen kulağa yat sırt üstü dön ve kalk.
Anterior Kanal BPPV
• Diğer kanal tedavileri sonrası görülebilir. Posterior tedavi sonraı %3 dönüşüm
• Aşağı vuran, rotatuar, uzun süren nistagmus
• Rotatuar kısmı etkilenen kulağı gösterir.
Anterior Kanal BPPV Tedavi
2. Reverse Semont
3. Yacovino manevrası
4. Kim ve ark. tekniği
Vertigo Teşhis Testleri
DİX-HALLPİKE MANEVRASI
• Nistagmus- göz çakması oluşur.
• Latent-bekleme bir periyodu vardır.
• Nistagmus- göz çakması, rotatuar-dairesel horizontal-düz tiptedir.5-30 sn sürer.
• Hasta oturtulduğunda nistagmus-göz çakması yön değiştirir
• Nistagmus-göz çakması ikinci teste ortaya çıkmaz, (yorgunluk).
DIX-HALLPIKE Manevrası
• Posterior-arka kanal için, torsiyonel yukarı nistagmus-göz çakması oluşur.
• En sık posterior-arka kanal BPPV-iç kulak kristal kayması görülür. (%80-90)
• Horizontal kanal % 10-25
• Anterior kanal % 1-20
BPPV Pozisyonel Vertigo (Denge Kristali Kayması) Tedavi
• Tedavi, dökülen otokoniyaları tekrar utrikulusa yerleştirme manevralarıdır.
• İlk önce Semont 1988 yılında “Liberatory maneuver« ismi ile yayınladı.
• 1992 yılında “canalith repositioning procedure (CRP)«isimli manevraları ise Epley yayınladı.
Epley Manevrası
• Önce orta tarafa sonra diğer tarafa baş çevrilir.
• Sonra omuz üzerine döndürülür.
• Hastanın burnu yere bakacak şekilde 1 dakika bekletilir.
• Oturtulan hastanın başı öne ve aşağı yönlendirilir.
BPPV Tedavisi
HORİZONTAL KANAL TESTİ TUTULAN TARAF: Horizantal yani yatay yarım daire kanalı tutulumunmda iki farklı durum görmekteyiz. Kupula tutulumu ve kanal tutulumu yani denge kristalinin kupulya yapışması veya kanal içine düşmesi.Kupulaya yapışırsa kupulolitiazis, kanal içine düşerse kanalolitiazis denir.
• Altta olan kulağa doğru ise geotropik nistagmus
• Otokoniyal debris ampullopedal akıma neden olur
KANALOLİTAZİS: Üstte olan kulağa doğru ise apogeotropik nistagmus
Epley Manevrası
• Kanalolitiazisde
• “Bow” öne hareket, etkilenen kulağa vuran nistagmus
• Lean arkaya hareket etkilenmeyen kulağa nistagmus
• Kupulolitiaziste
• “Lean” arkaya hareket, etkilenen kulağa nistagmus
• Bow öne hareket, etkilenmeyen kulağa vuran nistagmus
•Kupulolitiaziste (apogeotropik) GUFONİ en etkili metoddur.
• Kanalolitiaziste (geotropik ) Lempert barbekü roll etkili manevradır.
BBQ Roll: Önce etkilenen tarafa baş çevir sonra orta, sonra etkilenmeyen kulağa dön-burun ucu etkilenmeyen kulağa yat sırt üstü dön ve kalk.
-Geotropiknistagmuskanalolitiazis vakalarında etkilenmemiş kulak tarafına yatırılır, burun ucu yere çevrilir.
-Apogeotropiknistagmus vakalarında kupulolitiazis için etkilenmiş kulak tarafına hızlı yatırılır. Sonra burun ucu yere çevrilir ve kalkılır.
Anterior Kanal BPPV
• En az görülür
• Diğer kanal tedavileri sonrası görülebilir. Posterior tedavi sonraı %3 dönüşüm
• Aşağı vuran, rotatuar, uzun süren nistagmus
Rotatuar kısmı etkilenen kulağı gösterir
TEDAVİ:
1. Reverse Epley
2. Reverse Semont
3. Yacovino manevrası
4. Kim ve ark. tekniği
Cerrahi Tedavi
• Posterior kanal tıkanması
Dizinis-Sersemlik
• Başta boşluk hissi
• Sanki boşluğa adım atıyor gibi hisseder.
• Göz kararması
• Kafa içinde dalgalanma hissi
• Düşmeye meyil
• Eşyaların ayaklarının altından kaydığını sanır.
• Baş dönmesi yoktur.